رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس گفت: هر كشوري در يك جنگ، يافته‌هاي علمي، تحقيقي، مديريتي و عملياتي دارد و چه بسا اين يافته‌ها استفاده مي‌شود ولي در كتاب‌هاي دفاع مقدس گنجانده نشده است.

سردار احمد سوداگر، رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس ر اظهار داشت: چيزي كه در تاريخ و اقوال مختلف آمده، اين است كه تاريخ را بايد 100 سال بعد از وقوع آن رويداد نوشت.

وي با مطرح كردن اين سؤال كه در اين 100 سال چه بايد كرد؟ آيا بايد توقف و ركودي صورت گيرد؟ ادامه داد: رويدادهايي كه در اين مدت اتفاق مي‌افتد، لايه‌هاي متعددي دارد كه اصلي‌ترين اين لايه‌ها، جمع‌آوري به صورت اسناد مكتوب و غيرمكتوب و جمع‌آوري تاريخ شفاهي است.

رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس بيان داشت: اگر بخواهيم براي جمع‌آوري اطلاعات به صورت شفاهي، 100 سال صبر كنيم تا اقدام شود، پديد آورندگان آن حادثه از بين مي‌روند در نتيجه اين اسناد و مدارك ناقص مي‌ماند. زواياي مختلف يك حادثه را فقط در عكس، فيلم و اسناد مكتوب نمي‌توان پيدا كرد و در نتيجه بايد در اين مدت به همه افراد كه در دفاع مقدس حتي نقش كوچكي داشتند پرداخته و از همه افراد مطالب جمع‌آوري شود. بخش دوم از تاريخ‌نگاري بايد به ساماندهي مطالب اختصاص پيدا كند و در بخش سوم بايد به تجزيه و تحليل مطالب پرداخته شود و در اختيار پژوهشگران و محققان قرار گيرد.

رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس بيان كرد: بنده معتقدم كه يك درصد از مطالب دفاع مقدس را هم نتوانستيم جمع‌آوري كنيم و اگر به آرشيو‌ها مراجعه شود، ديده مي‌شود كه حتي 10 نوار صوتي يا تصويري از پيرمردان و پيرزناني كه پشتيباني جنگ را داشتند، مشاهده نمي‌شود.

وي بيان داشت: اگر بخواهيم در اين زمينه پژوهش كنيم بايد به نويسندگان دفاع مقدس، شاعران دفاع مقدس، زنان و مردان و اهداف آنها بپردازيم و بايد به مردم پيرانشهر، سردشت، دزفول، بانه، خرمشهر، اهواز، گيلانغرب و اقوام عرب در خوزستان مراجعه شود و علل مقاومت و دفاع آنها را جويا شد. چرايي براي مقاومت و پيروزي يكي از نكاتي است كه براي تحقيق و پژوهش در دفاع مقدس بايد به آن پرداخته شود.

* انتقال گنجينه دفاع مقدس به نسل‌ها موجب ماندگاري اين پديده مي‌شود

وي با بيان اينكه پژوهشگاه بايد آثار جمع‌آوري شده‌ دفاع مقدس را كاربردي كند، خاطرنشان كرد: دفاع مقدس يك پديده‌ ملي بزرگ و منطقه‌اي است كه اثرات ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي داشت و بايد ماندگار بماند.

رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس بيان داشت: راز ماندگاري دفاع مقدس در اين است كه اسناد جمع‌آوري شده تحليل و كاربردي شود تا پس از اين مراحل در مراكز آموزش عالي و مؤسسات آموزشي ورود پيدا كند و در صورت انجام اين كار، گنجينه دفاع مقدس به نسل‌هاي آينده منتقل شده و موجب ماندگاري اين پديده مي‌شود.

وي در خصوص پرداختن كشورهاي ديگر براي ماندگاري پديده‌هايشان، گفت: آلمان‌ها در جنگ جهاني دوم تجاوزگر بودند و از جنگ به نفع خودشان مي‌نويسند؛ آمريكايي‌ها هنوز از جنگ 4 ساله‌ و وحشي‌گري داخلي خود مي‌نويسند و فرانسوي‌ها كه قرارداد متاركه جنگ را با هيتلر نوشتند، هنوز از شكست‌هاي خودشان پيروزمندانه مي‌نويسند.

* تاريخ جامع دفاع مقدس در حال ساماندهي است

سردار سوداگر با بيان اينكه پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس براي تحليل و پژوهش در پديده دفاع مقدس و ماندگار كردن اين پديده تأسيس شده است، اظهار داشت: اكنون پژوهشگاه كار مضاعفي را از كاستي‌هاي گذشته بر عهده گرفته است و وارد كار شده تا تاريخ شفاهي و تاريخ جامعه نظامي را جمع‌آوري كند.

رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس با اشاره به اينكه با گذشت بيش از 20 سال از جنگ تحميلي، دايرةالمعارف كه همان فهرست دفاع مقدس است را منتشر كرديم، ادامه داد: در طول 3 سال جلد اول و دوم آن منتشر شده است كه اميدواريم تا جلد 14 اين مجموعه را نيز منتشر كنيم.

وي با ابراز تأسف از اينكه هيچ كدام از روزنامه‌ها عملكرد خودشان را در دفاع مقدس مكتوب نكرده‌اند، ادامه داد: با توجه به اهميت اسناد و مدارك، متأسفانه سازمان‌ها برخي از مداركي كه در آنجا موجود بود را از بين برده‌اند.

رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در خصوص تاريخ جامع دفاع مقدس بيان داشت: بخش‌هايي از تاريخ جامع دفاع مقدس در حال ساماندهي است و بخش‌هاي ديگر آن در حال مصوب شدن و در آينده انجام خواهد شد كه تاريخ جامعي از عملكرد و نقش سپاه، بسيج، ارتش، نيروي انتظامي و جهاد در جنگ تحميلي خواهد بود.

* جمع‌آوري اطلاعات در زمينه دفاع مقدس به صورت موضوعي است

وي در خصوص نحوه تاريخ‌نگاري دفاع مقدس بيان داشت: مطالب در زمينه دفاع مقدس وسيع و گسترده است و بايد تقدم و تأخري در پرداختن به اين موضوع از جهت اهميت صورت گيرد كه در كنار اين موضوعي كار كردن، اگر فردي درباره يك موضوع صحبت كرد و در حاشيه به مطلب ديگري پرداخت ما به حاشيه هم مي‌پردازيم تا آن را براي برداشت‌هاي ديگر خود ثبت كنيم.

* جمع‌آوري اسناد در ابعاد فراملي قبل از ثبت بايد آناليزه شود

سردار سوداگر در خصوص جمع‌آوري و پژوهش در اسناد خارج از كشور، خاطرنشان كرد: بخشي از اسناد دفاع مقدس خارج از كشور مانند جنگ از نگاه مطبوعات بيگانه و رسانه‌هاي مختلف به صورت آشكار در اختيار ماست و بخشي ديگر هم در اختيار ما نيست و با زحمت به دست مي‌آيد.

وي با بيان اينكه براي تاريخ‌نگاري بايد مطالب از همه افراد حتي از افسران عراقي جمع‌آوري شود، اضافه كرد: اين اسناد را يا بايد پس از گذشتن تاريخ آرشيو آن در اختيار گرفت يا اينكه بايد تعاملاتي با دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌هاي مختلف خارج از كشور داشته باشيم و اين اسناد را گردآوري كنيم.

رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس ادامه داد: نكته حائز اهميت اين است كه جمع‌آوري اين مطالب در ابعاد فراملي بايد آناليزه و حساب شده باشد زيرا اهدافي را كه مجموعه در داخل كشور دنبال آن است چه بسا با اهداف آن‌ها در خارج از كشور در تناقض باشد و شايد آن‌ها بخواهند مطالبي را به ما ارائه دهند كه با واقعيات تطبيق نداشته باشد لذا سازمان‌هايي كه دنبال اين مجموعه هستند بايد حساب شده وارد عمل شوند تا در اين كار از آسيب به وقايع تاريخي جلوگيري شود.

* پژوهشگاه واقعيت‌ها را با تجزيه و تحليل در تاريخ‌نگاري بيان مي‌كند

وي در خصوص بيان اختلاف‌نظرهاي مسئولان در دوران دفاع مقدس در تاريخ ‌نگاري، بيان داشت: كار پژوهشگران اين است كه با تحقيق و پژوهش آن چيزي كه واقعيت داشته را بررسي ‌كنند و اختلاف نظر‌ها در دفاع مقدس نيز بيان ‌شود؛ در اين زمينه همه افراد حرف‌هايشان را مي‌زنند و پژوهشگاه موظف است كه واقعيت‌ها را با تجزيه و تحليل خود بيان كند.

* يافته‌هاي جنگ در كتاب‌هاي دفاع مقدس گنجانده نشده است

سردار سوداگر با اشاره به اينكه هر كشوري در يك جنگ، يافته‌هاي علمي، تحقيقي، مديريتي و عملياتي دارد و در كتاب‌هاي ما اين يافته‌ها وجود ندارد، افزود: شيوه‌هاي دفاع رزمندگان اسلام هنوز هم براي خيلي از افراد مبهم مانده است و اين يافته‌ها هنوز وجود دارد و چه بسا استفاده هم مي‌شود.

وي ادامه داد: در ثبت وقايع دفاع مقدس هنوز ظرفيت‌هاي لازم براي انتشار آن ايجاد نشده است، چرا كه اين امر زمان‌بر است و با گذشت زمان اين مطالب روشن مي‌شود.

* تاريخ‌نگاري بايد رويكرد افتخار به گذشته داشته باشد

رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس با اشاره به اينكه حيات ملت‌ها به اصول افتخار به گذشته و اميد به آينده بستگي دارد، افزود: به همين دليل كساني كه شكست خورده‌اند، شكست خود را پيروزمندانه نشان مي‌دهند تا به گذشته خود افتخار كنند.

وي با بيان به اينكه تمام مباحث حضرت امام خميني (ره) و مقام معظم رهبري افتخار به گذشته و اميد به آينده است، ادامه داد: چندين بار بنا بود كه جنگ‌هايي در منطقه اتفاق بيفتد ولي با مانورهايي كه صورت گرفت و رهبر معظم انقلاب در آن مانورها حضور پيدا ‌كردند و مطالب اميد دهنده بيان فرمودند؛ در نتيجه با اين كارها شيرازه فكري دشمن از هم پاشيده شد.

* آمادگي براي مبارزه با جنگ نرم بايد وارد آموزش و پرورش شود

وي در خصوص تأثير ارائه 2 واحد اختياري دفاع مقدس در دانشگاه براي مقابله با جنگ نرم، ادامه داد: حدود 3 سال گذشته موضوع جنگ نرم را با عنوان «طوفان نرم‌افزاري عظيمي در تقابل با دفاع مقدس و انقلاب شروع شده است» مطرح كردم و از همان زمان براي ارائه درس دفاع مقدس در دانشگاه پايه‌ريزي شد.

سردار سوداگر اظهار داشت: ما در جنگ مرزهاي جغرافيايي خودمان را حفظ كرديم و دشمن از فضاي جغرافياي ما صرف نظر كرده و هم اكنون مي‌خواهد فكر و قلب ما را احاطه كند و براي مسلط شدن به اين فضاي فكري از آموزشگاه‌هاي ما وارد مي‌شود.

وي با بيان اينكه در 4 ترمي كه از ارائه درس دفاع مقدس مي‌گذرد، با علاقمندي بسياري از دانشجويان از طيف‌هاي مختلف مواجه شده‌ايم و بايد اين كار را ادامه دهيم، افزود: بايد آمادگي دفاعي در آموزش و پرورش به آمادگي فكري و روحي دفاعي تبديل شود و در دانشگاه‌ها مباني نظري دفاعي و استدلال‌هاي جنگ را عرضه كنيم.

رئيس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس يادآور شد: با ارائه 2 واحد اختياري درس دفاع مقدس در دانشگاه به دانشگاه‌ها اعلام شده است كه موضوعات مختلفي كه به دفاع مقدس مربوط مي‌شود به عنوان پايان‌نامه، گزارش تحقيقي يا مقاله از سوي دانشجويان پذيرفته شود و ما در مركز اسناد از آن استفاده كنيم و در جاهايي كه پايان‌نامه از امتياز بالايي برخوردار باشد، حمايت‌ مالي خواهد شد و در صورتي كه اين مجموعه گردآوري شده ارزش انتشار داشته باشد، با نام مؤلف به عنوان كتاب منتشر مي‌شود.

وي افزود: با اين كار سيطره تحقيق و پژوهش را گسترش داديم و اين كار پژوهشي را از حالت انحصار خارج و به وزارت علوم منتقل كرديم.

وي با اشاره به اينكه نزديك به 27 هزار دانشجو در حال تحصيل هستند، ادامه داد: اگر از اين تعداد دانشجو فقط هزار دانشجو پايان‌نامه و مقاله‌هايشان را در زمينه دفاع مقدس ارائه دهند، مطالب زيادي جمع‌آوري خواهد شد.

 

منبع: خبرگزاري فارس